Jest bawełna i bawełna. Jedno oznacza roślinę, a drugie tkaninę bawełnianą, która z tej rośliny jest wytwarzana. Uniwersalny charakter tkaniny bawełnianej sprawia, że świetnie sprawdza się ona do szycia odzieży jak i bielizny pościelowej, czy tekstyliów domowych. Poznaj lepiej tę wszechstronna tkaninę.
Co to jest bawełna?
Bawełna zaliczana jest do włókien naturalnych, a więc tych powstających w sposób bezpośredni z roślin, czy zwierząt. Konkretnie jest to materiał pochodzenia roślinnego uzyskiwany z włókien rośliny o tej samej nazwie. Włókna te oplatają nasiona umiejscowione w owocu bawełny. Co ciekawe, bawełna była uprawiana już kilka tysięcy lat temu. Badania archeologiczne wskazują, iż roślina ta była popularna w Ameryce Południowej, Indiach, Meksyku, a do Afryki i Eurazji dotarła dopiero po koniec XVI w. p.n.e. Wraz z biegiem lat zmienił się jednak sposób uprawy, zbioru, jak i pozyskiwania tego drogocennego surowca z którego wytwarzany jest materiał. Współcześnie tkaninę tą wykorzystuje się na wielu płaszczyznach przemysłu.
„Tkanina, a dzianina – różnice„
Bawełnę zbiera się z pola w sposób mechaniczny, po czym poddaje się oczyszczaniu i selekcji. Nasiona oddziela się od łodygi rośliny. W tym procesie wykorzystuje się zarówno dłuższe, jak i krótsze włókna. Długie zostają przeznaczone na rynek tekstylny, natomiast krótszych używa się do produkcji waty. Włókna długie nawijane są na spore bele, po czym poddaje się je procesowi rozczesywania. Po zakończeniu tego procesu bawełna trafia na specjalną taśmę. W następnym etapie powstaje niedoprzęd, a w dalszej kolejności przędza. Przędza poddaje się następnie procesom skręcania, a na końcu jest z niej dziergana gotowa tkanina.
Ze zrozumiałych przyczyn przemysł bawełniany wykorzystuje różne środki chemiczne (nawozy, preparaty owadobójcze), aby zminimalizować ilość roślin, które nie nadadzą się do przetworzenia. Niestety w ten sposób środowisko naturalne wokół terenów uprawnych narażone jest na szwank. Istnieje jednak wyjście z tej sytuacji dla osób, które nie chcą przyczyniać się do zanieczyszczania środowiska. Mogą oni wybierać bawełnę organiczną, która jest uprawiana bez stosowania chemii. Mimo tego, ze takie rozwiązanie bywa trochę droższe, to jednak świadomość wśród konsumentów jest coraz wyższa, dlatego też wiele osób wybiera bawełnę organiczną, aby w ten sposób mniej szkodzić naturze.
Jak wygląda kwiat bawełny?
Bawełna to roślina z puszystymi i włosowatymi nasionami, które otoczone są przez włókna. Ich długość wynosi od 2 do 5 cm. Warto podkreślić, że bawełna w ponad 90% to czysta celuloza. W sezonie zbioru jej liście są niemal zupełnie uschnięte. W czasie kwitnienia zaś, na łodygach pojawiają się natomiast okazałe, rozłożyste kwiaty w kolorze żółtym, kremowym albo różowym. Kwiat bawełny przypomina swoim wglądem hibiskusa. Może mieć on niekiedy ciemną plamkę u nasady.
Uprawa bawełny na świecie
Roślina ta stanowi jeden z najważniejszych artykułów w handlu światowym. Uprawia się ją niemal na wszystkich kontynentach (z wyłączeniem Antarktydy), a eksportem bawełny zajmuje się aż 30 krajów, takich jak m.in: Chiny, Indie, Uzbekistan, Francja, Włochy, USA, Japonia, Niemcy, Egipt, Meksyk, Turkmenistan, Pakistan, Iran, Turcja, Argentyna, Brazylia, Paragwaj, Hiszpania, Grecja, Australia. Największe powierzchnie upraw bawełny znajdują się w Azji oraz Ameryce Północnej, a jej największym importerem są Chiny. Nawet 50 procent produkcji przeznaczanej jest właśnie na eksport. Jak wygląda uprawa bawełny? Większość światowych zbiorów bawełny przeprowadzanych jest przy użyciu maszyn, ale w biedniejszych obszarach w dalszym ciągu wiele prac wykonuje się ręcznie. Ma to swoje zalety, gdyż pozwala na pozyskanie najlepszej jakości włókien.
Gdzie rośnie bawełna?
Bawełna pochodzi z Ameryki Środkowej. To właśnie tam od 8000 lat była wykorzystywana przez Indian, natomiast w Indiach oraz Chinach używa się jej od 5000 lat. Bawełna rośnie w klimacie, którego okres wegetacyjny trwa co najmniej 200 dni. Dobrze rozwija się w szczególności w strefie zwrotnikowej i podzwrotnikowej.
Bawełna – Właściwości
Tkanina bawełniana, potocznie nazywana bawełną, ma wiele cennych zalet, dzięki którym stała się bardzo uniwersalnym materiałem, który doceniany jest przez większość ludzi. Włókna bawełniane charakteryzują się sporą odpornością na rozciąganie i wysoką temperaturę. Dobrze zatrzymują ciepło i pochłaniają wodę. Mogą przyjmować różne barwy, co nie zawsze jest ich zaletą, gdyż możliwe jest ich odbarwienie pod wpływem słońca i potu. Materiał ten jest wytrzymały i łatwy w praniu. Można go prasować, a nawet gotować. Tkaninę bawełnianą często wykorzystuje się w produkcji ubranek niemowlęcych, gdyż wykazuje się właściwościami hipoalergicznymi. Gruba tkanina bawełniana gwarantuje wysoki komfort cieplny, natomiast cienka bawełna sprawdza się podczas letnich miesięcy. Pozwala skórze oddychać i jest przewiewna. Produkty z tkaniny bawełnianej są przyjemne w dotyku i w pełni bezpieczne dla dzieci. Nie uczulają i nie podrażniają skóry.
Wśród głównych właściwości bawełny należy wskazać na:
- wytrzymałość,
- giętkość,
- odporność na wysoką temperaturę,
- higroskopijność,
- miękkość,
- przewiewność lub termoizolacyjność (w zależności od grubości materiału),
- hipoalergiczność,
- odporność na rozciąganie,
Tkaniny bawełniane nie powodują uczucia swędzenia i nie „gryzą”, jak to się często dzieje w przypadku innych naturalnych materiałów np. wełny. Co ważne, istnieje możliwość dodania domieszek, które mogą zmienić właściwości tkaniny.
Zastosowanie bawełny
Bawełna jest materiałem o wszechstronnym zastosowaniu. Można ją używać do szycia wielu przedmiotów codziennego użytku, jak zasłony, obrusy, firany, pościel, ręczniki, ubrania. Bawełnę stosuje się także do tworzenia opatrunków, filtrów do kawy, papieru, a nawet środków higienicznych. Co ciekawe, jest ona też wykorzystywana do tworzenia sieci rybackich czy prochu strzelniczego. Dawniej sięgano po nią także podczas produkcji węży strażackich. Z ziaren bawełny tłoczy się olej, który po procesie rafinacji jest gotowy do spożycia. Resztki wytłoki pożytkowane są na karmę dla zwierząt hodowlanych. Bawełna najczęściej kojarzona jest jednak z odzieżą. To właśnie z niej szyje się sukienki, spódnice, T-shirty, szorty, kapelusze, skarpetki, swetry i pozostałe elementy garderoby. W sprzedaży znajdują się też bawełniane wkładki do butów. Naturalny materiał pozwala utrzymać stopy w chłodzie i optymalnym komforcie.
Rodzaje bawełny
Jak już wspomniałam tkanina bawełniana jest bardzo wszechstronna. Rozróżniamy wiele rodzajów, które dzieli się według ich przeznaczenia oraz zastosowanych domieszek. Sporą popularnością cieszy się między innymi bawełna organiczna, czyli propozycja ekologiczna. Na rynku dostępna jest nawet bawełna premium z dodatkiem jonów srebra.
Satynowa
Bawełnę satynową najczęściej wykorzystuje się do produkcji pościeli. Charakteryzuje się wytrzymałością, a przy tym przyjemne otula ciało i sprzyja zasypianiu. Jest przyjemna w dotyku i pięknie się prezentuje. Wykonuje się ją z włókien naturalnych, czyli z bawełny i satyny. Łączy ona w sobie zalety obu tych materiałów.
Organiczna
Pozyskuje się ją w dokładnie kontrolowanych procesie, od chwili zasiana, aż do wytworzenia gotowego wyrobu. Co ważne, do produkcji i uprawy roślin nie wykorzystuje się środków chemicznych, ani maszyn. Stosuje się jedynie produkty ekologiczne i biodegradowalne, które nie szkodzą środowisku. Zbiór bawełny najczęściej przeprowadza się ręcznie, co ma korzystny wpływ na jej jakość. Bawełna organiczna dostępna jest w wielu splotach i gramaturach. Co istotne ekologiczny proces uprawy bawełny musi posiadać odpowiednie certyfikaty..
Haftowana
Bawełna haftowana to materiał pojawiający się w wielu wersjach wykończenia. Jest bardzo kobiecy i subtelny. Piękne wzory haftowanej bawełny sprawiają, że wszelkie kreacje stworzone z niej nabiorą oryginalnego charakteru. Z tej tkaniny produkuje się zazwyczaj odzież na wiosnę i lato, taką jak spódnice, sukienki, bluzki czy koszule.
Prążkowana
Tkanina sztruksowa jest materiałem dosyć grubym o specyficznym kroju w prążki. Ma ona wiele zastosowań nie tylko w branży odzieżowej, ale również tapicerskiej. Runo materiału posiada mikrowłoski, dzięki którym jest on przyjemny i dotyku i niebywale miękki. Bawełnę prążkowaną produkuje się z bawełny wraz z domieszką poliestru, przez co jest bardziej elastyczna i wytrzymała.
Ażurowa
Tkanina ażurowa ma delikatną fakturę i płócienny splot. Wykonuje się ją z naturalnej przędzy bawełnianej o pojedynczym splocie. Sprawdza się idealnie do szycia letnich sukienek, koszul, tunik, apaszek czy chust na głowę. Bawełna ażurowa delikatnie prześwituje, jest przewiewna i delikatna w dotyku. Można z niej też szyć stroje ludowe, ozdobne serwetki czy poduszki.
Pętelkowa
To uniwersalna dzianina posiadająca specyficzne pętelki od spodu, których struktura z wierzchu jest gładka. Materiał ten wykonuje się z bawełny z domieszką elastanu. Bawełna pętelkowa jest delikatna, miękka i przyjemna w dotyku, a przy tym wytrzymała. Szyje się z niej głównie odzież – bluzy, dresy, sukienki, ale także czapki i kominy.
Merceryzowana
Jest to bawełna, którą poddaje się procesowi merceryzacji. Proces ten sprawia, iż tkanina zyskuje wyższą trwałość i staje się błyszcząca. Podczas tego procesu dochodzi do wzmocnienia, zmiękczenia i zwiększenia chłonności włókien. Taki rodzaj bawełny przypomina swoim wyglądem materiał syntetyczny, gdyż ma połyskliwą i gładką fakturę.
Ile kosztuje bawełna – cena za metr materiału
Materiał bawełna na metry dostępny jest w dosyć zróżnicowanym przedziale cenowym, Koszt zakupu bawełny zależy od jej rodzaju czy gramatury. Jest to przeważnie cena mieszcząca się w przedziale od 7 do ok 30 zł za 0,5 mb tkaniny. Warto pamiętać także, że bawełna w hurtowej ilości będzie tańsza, aniżeli zakupu mniejszej ilości.
Gdzie kupić bawełnę? Jaką hurtownię wybrać?
Warto zapoznać się z ofertą hurtowni internetowych, które oferują często swoim klientom wyjątkowo korzystne ceny i rabaty przy większych zamówieniach. Wybierając sklep z tkaninami, najlepiej zdecydować się na miejsce zaufane, cieszące się dobrą opinią wśród klientów. Dobra hurtownia powinna umieszczać na swojej stronie dokładne opisy materiału (skład, gramatura), jak i zapewniać szybką dostawę oraz fachową obsługę klienta.