Sztruks od zawsze wywołuje mieszane uczucia, albo się go uwielbia, albo nie znosi. Co więcej, w modzie, czy to dotyczącej wystroju wnętrz, czy też odzieżowej, mamy naprzemiennie okresy kiedy jest bardzo ceniony lub uznawany za obciach. Właściwie chyba nie ma drugiej takiej tkaniny jak sztruks, która robiłaby wokół siebie tyle zamieszania. Czym dokładnie jest, do czego się go wykorzystuje oraz jak go właściwie pielęgnować – tego dowiesz się z artykułu.
Historia sztruksu
Nazwa sztruks pochodzi od jego niemieckiej nazwy, czyli Struck. Na całym świecie natomiast jest znany pod nazwą corduroy. Nazwa ta pochodzi najprawdopodobniej od słowa cord, czyli sznurek i nawiązuje do charakterystycznych dla sztruksu prążków. Pochodzi od grubej tkaniny wełnianej, która produkowana była w Anglii w XVIII wieku. Od początku uchodził za materiał bardzo uniwersalny zarówno dla kobiet jak i mężczyzn. Ponadto nosili go przedstawiciele różnych grup społecznych. Wiele osób sztruks kojarzy przede wszystkim z latami 70 XX wieku, kiedy to był szalenie popularny.
Początkowo sztruks produkowany był głównie w Manchesterze. Stąd też pochodzi nazwa jednego z jego rodzajów. Później jego popularność wzrosła i powszechnie zaczęto go wytwarzać w różnych miejscach.
Zobacz też inne tkaniny pochodzące z wełny – Boucle i Kaszmir.
Jak rozpoznać sztruks?
Sztruks jest tkaniną bardzo charakterystyczną i ciężko pomylić ją z jakakolwiek inną, gdyż na całej długości pokryta jest prążkami. A dokładniej rzecz ujmując, ma on okrywę włosową, którą tworzą nitki wątku. Sztruks powstaje ona z wysokiej jakości bawełny, wełny. W jego składzie często znajdziemy również domieszkę poliestru. Dzięki temu dodatkowi tkanina jest odporna na wycieranie i wytrzymała, a przy tym elastyczna. Charakterystyczne prążki na powierzchni tego materiału powstają w procesie tkania. Bywa także, że sztruks w całości wytwarzany jest z poliestru.
Sztruks znajduje zastosowanie zarówno w tapicerstwie, gdyż świetnie nadaje się jako tapicerka meblowa oraz przemyśle odzieżowym. Ze sztruksu najczęściej szyje się spodnie, płaszcze i marynarki. Podstawa tego materiału tzw. runo posiada mikrowłoski, które sprawią, że jest on bardzo przyjemny w dotyku.
Rodzaje sztruksu
Podział tkanin sztruksowych podyktowany jest ilością prążków jakie mieszczą się na 10 cm długości tej tkaniny.
sztruks kabelkowy
Mamy np. sztruks kabelkowy, gdzie prążków jest do 10 na 10 cm. Ten rodzaj tkaniny używany jest głównie w przemyśle meblowym do tapicerowania mebli. Sztruks tapicerski wygląda niezwykle efektownie i jest bardzo przyjemny w dotyku. Dobrze też się z nim pracuje do tego stopnia, że samodzielne obicie nim np. krzesła czy pufy nie powinno stanowić problemu nawet dla niedoświadczonej osoby. Bardzo dobrze wyglądają też poduszki szyte ze sztruksu kabelkowego.
tranker
Kolejnym rodzajem sztruksu jest tranker, który na 10 cm tkaniny ma od 10 do 25 prążków. Wykorzystuje się go głównie w przemyśle odzieżowym do szycia przede wszystkim spodni, marynarek i płaszczy, a z tkaniny o drobniejszych prążkach również koszule i sukienki. Ubrania wykonane ze sztruksu są miękkie i dość grube, a co za tym idzie ciepłe. Dzięki temu największym powodzeniem cieszą się w sezonie jesienno-zimowym. Jedno jest pewnie sztruks podobnie jak jeans jest ciągle na czasie, a producenci odzieży co sezon proponują nam go w nowych odsłonach.
manchester
Manchester, znany również pod nazwą Genua, natomiast posiada od 25 do 40 prążków na 10 cm powierzchni tkaniny. Pomiędzy nimi znajduje się gładka osnowa. Nazwa pochodzi od angielskiego miast, które w XIX i XX wieku było głównym ośrodkiem przemysłu włókienniczego i to tam właśnie produkowano sztruks tego rodzaju. Była wówczas stosowana przede wszystkim do wyrobu ubrań dla robotników. Obecnie Manchester jest tkanina stosowaną zarówno w przemyśle tapicerskim, jak i odzieżowym, a także do tworzenia różnego rodzaju dekoracji do domu.
babycord
Ostatnim rodzajem sztruksu jest babycord, który jest najdrobniejszy ze wszystkich, gdyż na 10 cm tkaniny przypada powyżej 40 prążków. Stosuje się go głównie w przemyśle odzieżowym. Tym bardziej, że ta tkanina często ma domieszkę stretchu lub elastanu, co pozwala jej lepiej dopasować się do figury i jest po prostu wygodniejsza w noszeniu.
Ubrania ze sztruksu
Jak już wspomniałam, sztruks jest powszechnie stosuje się w przemyśle odzieżowym. Budzi on jednak spore kontrowersje. W jednym sezonie jest bardzo pożądanym materiałem, a w kolejnym jest zupełnie passe. Nie zmienia to jednak faktu, że ubrania wykonane ze sztruksu charakteryzują się wygodą i są bardzo komfortowe w noszeniu. Do tego stopnia, że tkaninę porównuje się do weluru lub aksamitu. Nie mogę też nie wspomnieć tutaj o tym, ze sztruks ma doskonałe właściwości termiczne. Dzieje się tak ze względu na jego okrywę włosową, która znakomicie zatrzymuje temperaturę. Przez to sztruks jest materiałem obecnym w kolekcjach modowych głównie jesienią i zima. Ponad to sztruksowa odzież jest wytrzymała i praktyczna, a wybór grubości prążków, kolorów i możliwości zastosowania tego materiału przyprawia o zawrót głowy.
Sztruks tapicerski
Prążkowana tkanina równie dobrze sprawdza się także w przemyśle meblowym i tapicerskim. Taki sztruks jest oczywiście znacznie grubszy, od tego z którego robi się ubrania. Ma ona całkiem spore grono zwolenników, a to dlatego, że jest tkaniną jednocześnie charakterystyczną jak i uniwersalną. Bardzo dobrze wygląda na meblach tapicerowanych. Ponad to jest wytrzymała, łatwa w czyszczeniu i bardzo miła w dotyku. Świetnie radzi sobie z codziennym użytkowaniem nawet jeżeli mamy nadaktywne dzieci lub zwierzęta.
Sztruks sprawdzi się także w dodatkach tekstylnych takich jak: poduszki czy narzuty. Takie akcesoria ze sztruksu świetnie podkreślą charakter wnętrza, a jednocześnie nadadzą mu miękkości i przytulności. Dlatego też takie dodatki to łatwy sposób, aby trochę odmienić swoje wnętrza niewielkim nakładem siły i środków finansowych. Nie bez znaczenia jest również fakt, że sztruks występuje w kilku rodzajach i bardzo wielu kolorach. W zawiązku z tym każdy powinien bez problemu znaleźć coś odpowiedniego dla siebie.
Czyszczenie i pielęgnacja sztruksu
Ubrania ze sztruksu nie są tak wymagające jak mogłoby się wydawać. Aby zachowały swój wygląd i najlepsze cechy jak najdłużej wystarczy tylko odrobina troski. Po pierwsze należy je prać wywinięte na lewą stronę. Dzięki temu prążki z mikrowłoskami nadal pozostaną miękki i przyjemne w dotyku. W taki sam sposób należy też pracować ubrania, czyli na lewej stronie. Do prania wybieraj łagodne środki piorące, najlepiej takie, które przeznaczone są do tkanin delikatnych. Ponad to nie wiruj i unikaj suszenia w suszarce. Jeżeli zastosujesz się do tych porad Twoje sztruksowe spodnie, czy koszula będą Ci długo służyć.
Meble obite sztruksową również są bardzo praktyczne. Sztruks łatwo wyczyścić, żeby to zrobić przetrzyj zabrudzenie wilgotną ściereczką lub szczotką o miękkim włosiu i spróbuj zetrzeć plamę. Jeżeli zabrudzenie jest na pokrowcu, który możesz wyprać w pralce, użyj do tego łagodnego środka. Odpowiedni będzie nawet sam płyn do płukania tkanin i pranie w niskiej temperaturze bez wirowania. Kiedy pokrowiec wyschnie wyczesz materiał miękką szczotką. Dzięki temu stan prążków zostanie zachowany w nienaruszonym stanie. Bieżące zabrudzenia na kanapie, czy fotelu ze sztruksy możesz usuwać z pomocą rolki do ubrań lub przystosowanej do tego szczotki, lub po prostu odkurzyć. W ten sposób usuniesz z mebli kurz i kłaczki.