Poliester znajduje się w czołówce najczęściej stosowanych tkanin w przemyśle tekstylnym. Posiada on liczne zalety, jednak pod uwagę należy wziąć także jego wady. Bezdyskusyjnie wiele przypisywanych mu cech nie ma nic wspólnego z prawdą. Przedstawiamy zatem, czym charakteryzuje się poliester oraz jakie są jego wady i zalety.
Co to jest poliester – jaki to materiał?
Należy zacząć od informacji, że poliester jest materiałem syntetycznym, czyli stworzonym sztucznie. Poliestry to polimery, które zawierają wiązania estrowe w swoich łańcuchach głównych. Materiał ten powstaje z mieszanki pochodnych ropy naftowej oraz glikolu etylowego. Włókna poliestrowe pozyskiwane w ten sposób nazywane są w skrócie PET. To właśnie ich używa się do produkcji butelek, folii, plastikowych pojemników, a także tekstyliów.
Poliester często mylony jest z poliamidem, który z kolei powstaje z karpolaktamu, który jest przetapiany i mieszany z wodą. Warto jednak zauważyć, że są to tkaniny o różnych właściwościach. Poliamid jest bardziej wytrzymały na rozciąganie i trudniej się barwi. Nie może być również czyszczony chemicznie ze względu na wysoką zdolność wchodzenia w reakcję z innymi substancjami. Poliamid stosuje się przede wszystkim do wytwarzania pończoch, podszewek, wstążek. Poliester natomiast, może występować w czystej postaci, ale bardzo często stosuje się go jako domieszkę do innych materiałów, głównie naturalnych. W ten sposób można podnieść ich wytrzymałość. I to głównie za tę cechę, poliester jak bardzo ceniony. Czysty poliester jest trochę szorstki w dotyku. Ponadto nie gniecie się i nie kurczy w praniu.
Rys historyczny – poliester
Początki poliestru rozpoczynają się w latach 30 XX wieku. Wówczas w laboratoriach starano się wytworzyć włókna syntetyczne. Dokonali tego brytyjscy chemicy: James Tennant Dickson i John Rex Whinfield. W konsekwencji udało im się uzyskać patent na PET, czyli termoplasyczny polimer, który umożliwia wytwarzanie syntetycznych włókien. Wynalazek ten doprowadził do wzmożenia badań nad włóknami syntetycznymi. W konsekwencji rozpoczęto wytwarzanie podobnych polimerów także w USA i ZSRR stosunkowo szybko, po jego wynalezieniu przez brytyjskich chemików..
Początkowo poliester nie cieszył się popularnością. Do przemysłu odzieżowego trafił nieco później, bo dopiero na przełomie lat 60 i 70 XX wieku. Stało się tak głównie za sprawą ogromnego wyboru kolorów, jego wytrzymałości oraz tego, ze nie wymagał prasowania. Po za tym idealnie wpisywał się w ducha tamtych czasów.
Produkcja poliestru – zastosowanie
Tkaniny i dzianiny poliestrowe znajdują szerokie zastosowanie w produkcji odzieży sportowej, a także takiej, która za zadanie ma chronić przed deszczem czy wiatrem. Bardzo popularne i lubiane są też miłe, miękkie ubrania z polaru, który ku zaskoczeniu wielu osób, także jest poliestrem. Podobnie jak popularne ściereczki do sprzątania z mikrofibry w których składzie jest najczęściej poliester i nylon. Warto zaznaczyć, że nowoczesny poliester, to nie ta sama tkanina, co 60 lat temu. Aktualnie wykorzystuje się go do produkcji bluzek, sukienek, spodni, kurtek, kamizelek, ale także zasłon, dywanów, firan, tkanin obiciowych. Wymieniać można bardzo długo, gdyż poliester jest tkaniną wszechstronną.
Bardzo często w procesie produkcji włókna poliestru miesza się z włóknami innych tkanin. Co więcej, można powiedzieć, że to całkiem udany mariaż. Nie zawsze i nie dla każdego sprawdzą się ubrania wykonane w 100% z poliestru, no chyba, że mówimy tu o płaszczach przeciwdeszczowych. Natomiast kombinacja poliestru z wełną, bawełną czy lnem już tak. Takie kombinacje zapewnią komfort noszenia ubrań i możliwość dłuższego ich użytkowania. Popularna i lubiana bawełna z dodatkiem poliestru stanie się mniej gniotliwa. Co więcej dużo łatwiej będzie ją prać, czy prasować, gdyż nie będzie się ona kurczyć. Wełna z poliestrem stanie się natomiast bardziej wytrzymała i odporna na wilgoć oraz rozciąganie. Z kolei idealne na lato płótno lniane nie będzie się tak bardzo gniotło, nadal zachowując swoje najlepsze walory.
Ponad to materiały poliestrowe wykorzystuje się do produkcji namiotów, parawanów, akcesoriów do ogrodu, takich jak: markizy, parasole i meble ogrodowe. Idealnym przykładem takiej tkaniny jest Kodura, która jest wręcz idealna dla w.w. akcesoriów, które powinny być wodoodporne i wiatroszczelne i mocne. Z drugiej jednak strony tkaniny obiciowe również wykonana są z poliestru lub z mieszanek poliestrowych. Dzięki temu są wytrzymałe i odporne na przecieranie, a także na plamy. Są to bardzo pożądane cechy jeśli chodzi o wszelkie materiały tapicerskie na meblach, których jak wiadomo nie zmieniamy często.
właściwości
Sukces tkanin poliestrowych wynika z ich szczególnych właściwości. Tkaniny poliestrowe doceniane są głównie ze względu na ich trwałość i wytrzymałość. Ponad to produkcja jest szybka i stosunkowo tania.
wady
Do najczęściej wymienianych wad poliestru należy zaliczyć brak przewiewności. Niestety ma on także negatywny wpływ na środowisko naturalne – zanieczyszczenia podczas produkcji i nadprodukcja, przez którą wyroby z poliestru trafiają na śmietnik. Co więcej przeprowadzone badania wskazują także, że podczas prania uwalnia on szkodliwe cząsteczki, które wraz ze ściekami przenikają do rzek, mórz i oceanów.
Zalety
Na szczęście poliester może poszczycić się również licznymi zaletami. W tej grupie cech znajduje się jego wytrzymałość, brak podatności na gniecenie i powstawanie ewentualnych plam (tkaniny z poliestru łatwo wyczyścić). Należy wskazać, że poliester jest wodoodporny, wodoszczelny i wiatroodporny. Co więcej wykazuje odporność na wilgoć, pleśń, grzyby i mole. Z powodzeniem można go prać w wysokich temperaturach, a mimo tego kurczy się, ani nie traci kolorów. Nie blaknie także pod wpływem działania promieni słonecznych.
Czy poliester się rozciąga?
Często pada pytanie: czy poliester się rozciąga? Otóż poliester charakteryzuje się wysoką sprężystością, co jest niewątpliwie jego atutem. W praktycznym ujęciu oznacza to, że ubrania wykonane z poliestru przez długi okres pozostają w swoim pierwotnym kształcie, czyli nie ulegają rozciąganiu.
Farbowanie poliestru
Na tle innych tkanin, poliester wyróżnia się posiadaną odpornością na ścieranie i mechacenie, a także łatwością w barwieniu. Z powodzeniem można nadać mu dowolny kolor, nawet bardzo intensywny. Umiejętne zastosowanie barwników sprawia, że kolor jest trwały i nie blaknie nawet po wielokrotnym praniu. Niestety farbowanie poliestru nie jest możliwe do przeprowadzenia w domowych warunkach, a przynajmniej nie gwarantuje ono wspaniałych efektów.
Barwniki do poliestru
Tak jak wspomniałam powyżej, trwałe zabarwienie poliestru nie jest możliwe do przeprowadzenia w domowym zaciszu. Dzieje się tak, ponieważ włókna mogą nie przyjąć barwnika ze względu na zbyt niską temperaturę. W fabrycznych warunkach, proces farbowania zachodzi w temperaturze wrzenia substancji z której wykonany jest poliester, a wynosi ona 280℃. Do tego celu używa się specjalnego barwnika do poliestru, który po zakończonym procesie barwienia pozwala cieszyć się trwałym i intensywnym kolorem tkaniny przez długi czas.
Pielęgnacja poliestru
Poliester stosuje się na masową skalę zwłaszcza w przemyśle tapicerskim. Jak wiemy, tkaniny obiciowe z poliestru lub z jego dodatkiem są bardzo wytrzymałe i odporne. Jest jeszcze jedna cecha, dzięki której, ceni się je w produkcji mebli. Jest to łatwość w pielęgnacji. Niska higroskopijność poliestru przekłada się na zwiększoną odporność na plamy i odbarwienia. Na przykład poliestrową tapicerkę wystarczy przetrzeć za pomocą zwilżonej ściereczki, aby ją oczyścić. Ewentualnie można dodać delikatny detergent do usunięcia silniejszych zabrudzeń.
Jak prać poliester?
Ubrania i tekstylia z poliestru są trwałe i wytrzymałe, a przez to bardzo łatwe w pielęgnacji. Materiał nie odkształca się i nie kurczy w wyniku prania w odpowiedniej temperaturze (zgodnie z instrukcją prania). Dlatego też, przed przystąpieniem do prania odzieży warto zapoznać się z zaleceniami producenta w tej kwestii. Najczęściej dla bezpieczeństwa ubrania wskazują pranie w 30℃. Dopuszczalne jest pranie w maksymalnie 60℃. Ubrania z poliestru można również wirować i suszyć w suszarce bębnowej
Jak prasować poliester?
Poliester jest materiałem łatwopalnym, dlatego podczas prasowania należy przestrzegać kilku zasad. Zalecane jest prasowanie w niskiej temperaturze i najlepiej na lewej stronie tkaniny. Warto stosować cienką, bawełnianą ściereczkę, która oddzieli tkaninę od rozgrzanego żelazka i jednocześnie uchroni przed przypaleniami czy tzw. wybłyszczeniem tkaniny. Choć taka konieczność zachodzi rzadko, to warto wiedzieć jak prasować poliester. Zazwyczaj jednak wystarczy po praniu rzecz z poliestru rozprostować i równo rozwiesić. Jeżeli nie zagnieciemy materiału prawdopodobnie wcale nie będzie on wymagał on prasowania.
Czy poliester się mechaci?
Zjawisko mechacenia nie jest powiązane z rodzajem materiału, ale z długością włókien i ścisłością dziania lub tkania. Oczywiście im wyższa jest jakość materiału tym mniejsze jest prawdopodobieństwo, że będzie się on mechacił. Warto pamiętać, że mechacić mogą się zarówno naturalne jak i syntetyczne materiały. Poliester również może ulec zmechaceniu, jeżeli długość jego włókien jest ku temu sprzyjająca.
Czy poliester to dobry materiał – podsumowanie
Na temat poliestru krążą różne opinie. Często warunkuje się wiele różnych czynników. Dlatego też ciężko jest jednoznacznie określić, czy poliester to dobry materiał. Równolegle ciężko jest odpowiedzieć, czy poliester jest szkodliwy dla zdrowia, czy środowiska. Z pewnością poliester nie jest materiałem ekologicznym, choć to cały przemysł włókienniczy stanowi zagrożenie dla planety, a nie tylko wytwórnie poliestru. Wiele osób zastanawia się co jest lepsze poliester czy bawełna. Produkcja bawełny pochłania ogromne ilości wody i konieczne jest stosowanie pestycydów, które mają poprawić jakość surowca. Kluczowe jest zapewne to, aby decyzję o zakupie kolejnych ubrań, mebli tapicerowanych, czy tekstyliów, poprzedzić rozważaniem o potrzebie nabycia nowej rzeczy.
Warto pamiętać o tym, że poliester posiada szereg bardzo cennych właściwości, które przekładają się na jego liczne zastosowania. Poliester bywa nie zastąpiony w wytwarzaniu produktów posiadających właściwości wiatro- i wodoodporne, np. kurtki, odzież sportową. Ponadto świetnie sprawdza się w produkcji parasoli czy tkanin obiciowych. Wiele osób decyduje się na zakup ubrań z poliestru, ponieważ nie odczuwają braku jego przewiewności. Współczesny poliester jest o wiele lepszego gatunku niż dawniej. Innowacyjne technologie umożliwiają uzyskanie poliestru, który jest znacznie przyjemniejszy w dotyku niż jego dawna wersja. Dzięki nowym technologiom możliwe jest nadanie poliestrowi właściwości, struktury i wyglądu innych materiałów.
Co więcej producenci tekstyliów dążąc do powodowania swoją produkcją mniejszego zanieczyszczenia środowiska, rozpoczęli produkcję ubrań z recyklingowanego poliestru. Otwiera to przed poliestrem nowe możliwości i pozwala na wykorzystanie niechcianych już ubrań, stanowiących ogromną zmorę dla całego świata.
Gdzie kupić poliester? Jaką hurtownie wybrać?
Wybór hurtowni materiału najlepiej uzależnić od swoich potrzeb. Po określeniu kwestii, które są stawiane na pierwszym planie, należy zapoznać się z ofertą hurtowni. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na posiadanie obszernego asortymentu i wysokiej jakości oferowanego towaru. Ceny poliestru mogą być bardzo zróżnicowane, dlatego też trzeba uwzględnić stosunek jakości do ceny. Współpraca z hurtowniami lepiej przebiega, jeżeli oferowane są przez nie dodatkowe usługi np. możliwość pocięcia tkaniny, sprzedaż akcesoriów krawieckich lub transport produktów.